طراحی و ساخت مقیاس سواد اطلاعاتی دانشجویان رشته روانشناسی ضرورتی برای نیاز سنجی‌های آموزشی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه روانشناسی تربیتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه. مازندران

2 دکنری روانشناسی تربیتی دانشگاه مازندران

چکیده

با توجه به اهمیت سواد اطلاعاتی برای دانشجویان دانشگاه، پژوهش حاضر با هدف طراحی  مقیاسی روا و پایا  به منظور سنجش سواد اطلاعاتی  دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته روانشناسی انجام  شده  است. برای این منظور، بر اساس نظر متخصصان روانشناسی تربیتی که دانش و تجربه کافی داشتند، یک مقیاس اولیه با تعداد 35 گویه تهیه شد. جامعه آماری پژوهش شامل دانشجویان دوره تحصیلات تکمیلی  دانشگاههای شهر تهران در رشته روانشناسی بود. از میان جامعه آماری، تعداد ۲۸۶ نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای به عنوان شرکت کنندگان در پژوهش انتخاب شدند و به مقیاس پاسخ دادند. برای تحلیل داده­های به دست آمده، از نرم­افزار SPSS و روش­های آماری تحلیل عاملی، ضریب همبستگی و آزمون t مستقل استفاده شد. پس از حذف 11 گویه، نتایج تحلیل عاملی وجود پنج بعد را نشان داد. با توجه به محتوای گویه­ها، ابعاد پنجگانه تحت عناوین روش شناسی، استنتاج و تبیین، جستجوی اطلاعات، دانش آماری و دانش پایه پژوهش نامگذاری شدند. ضریب پایایی برای نمره کل مقیاس 88/0 و برای ابعاد روش شناسی، استنتاج و تبیین، جستجوی اطلاعات، دانش آماری و دانش پایه پژوهش، به ترتیب  برابر با 83/0، 84/0، 71/0،  82/0 و 59/0 بود. پژوهش حاضر نشان داد که ابزار طراحی شده از کفایت لازم برخوردار است و می­تواند در پژوهش­ها مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Designing and building an information literacy scale for psychology students is essential for educational needs assessments

نویسندگان [English]

  • soheila hashemi 1
  • abbas akbari 2
1 university of Mazandaran
2 university of Mazandaran
چکیده [English]

Due to the importance of information literacy among university students, this research was conducted with the goal of constructing a valid and reliable scale to assess information literacy in undergraduate psychology students. For this purpose, based on the opinion of educational psychologists who had sufficient experience and knowledge, an initial scale with 35 items was prepared. The statistical population of the study included graduate students of Tehran universities in the field of psychology. From the statistical population, 286 people were selected as participants in the study using cluster random sampling method and responded to the scale. By using SPSS software data was analyzed by exploratory and confirmatory factor analysis, correlation coefficient and independent T test. The results of factor analysis indicated after omitting 11items, five factors were displayed which entitled: 1) methodology, 2) conclusion and explanation, 3) information search, 4) statistical knowledge and 5) research knowledge base. Reliability coefficient for total scale’s score was 0.88 and for five aforementioned factors were 0.83, 0.84, 0.71, 0.82, and 0.59 respectively. Results indicated this measure has psychometric goodness of fit and could be used in other research.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • Information literacy
  • Factor analysis
  • Reliability
  • validity
  • Training Needs Assessment

مراجع

  • آناستازی، آ ن .(1387). روان آزمایی. ترجمه محمدتقی براهنی، تهران، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
  • بریس، نیکلاس؛ کمپ، ریچارد؛ سنلگار، رزمری .(1388). تحلیل داده­های روانشناسی با برنامه SPSS. ترجمه خدیجه علی­آبادی و سید علی صمدی، تهران: انتشارات نشر دوران.
  • پالانت، جولی .(1389). تحلیل داده­های علوم رفتاری با برنامه SPSS. ترجمه اکبر رضایی، تبریز: انتشارات فروزش.
  • سامانی، سیامک (1387). تهیه و طراحی مقیاس فرایندهای خانوادگی برای خانواده­های ایرانی. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، 14 (2)، 168-162.
  • کرلینجر، فردریک نیکلز .(1390). مبانی پژوهش در علوم رفتاری. جلد دوم، ترجمه حسن پاشاشریفی و جعفر نجفی زند، تهران: انتشارات آوای نور.
  • کورنر، اشتفان .(1380). فلسفه کانت. ترجمه عزت الله فولادوند. تهران: انتشارات خوارزمی.
  • نیلسن، کی .(1392). مسایل فلسفه اخلاق در دانشنامه اخلاق . ویراسته پل ادواردز . دونالد ام بورچرت. ترجمه انشالله رحمتی. تهران:سوفیا.
  • میرز، لاورنس اس؛ گامست، گلن؛ گارینو، ا.جی .(1391). پژوهش چند متغیره کاربردی. ترجمه حسن پاشاشریفی و همکاران، تهران: نشر رشد.
  • طولابی ، طاهره؛ شیخیان ، علی ؛ گله دار ، نسرین ؛ عنبری، خاطره ؛ محمدی ، عیسی و مجیدی مهر ، مجید .(1394). تعیین نیاز‌های آموزشی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی لرستان با تکنیک دلفی. فصلنامه  آموزش پرستای . دوره  4 شماره  2 .
  • کرمخانی ، زینب ؛ صالحی عمران ، ابراهیم ؛ هاشمی  ، سهیلا ؛ مهر علیزاده ، یدالله .(1397). واکاوی موانع رویکرد مشاوره حرفه ایی در دانشگاه های ایران با تاکید بر برنامه ریزی آموزشی.  فصلنامه  مطالعات  برنامه ریزی آموزشی . دوره  هفتم  ، مشاره  چهاردهم .

 

 

  • Petermanec, Z., Sebjan, U. (2017). Evaluation components of information literacy in undergraduate students in Slovenia: An experimental study, Library & Information Science Research, 39, 69–75.
  • Snavely, L., & Cooper, N. (1997). The information literacy debate. Journal of Academic Librarianship, 23, 9–14.
  • Bruce, Christine Susan. (2003). Seven faces of information literacy: Towards inviting students into new experiences. http://kennison.name/files/zopestore/uploads/libraries/bruce-7-faces.pdf
  • Lupton, Mandy; Thorpe, Clare; McDonald, Phillip; & Selzer, Di. (2004). Information literacy toolkit. Brisbane, Queens- land: Griffith University. http://www.griffith.edu.au/centre/gihe/ Griffith graduate
  • Anyaoku, Ebele; Ezeani, Chinwe; & Osuigwe, Nkem. (2015). Information literacy practices of librarians in universities in South East Nigeria. International Journal of Library and Information Science, 7(5), 96-102.
  • Wertz, Ruth. E. H., Fosmire, Michael., Purzer, Senay., Sragih, Austin Iglesias., Nelson, Megan R Sapp., & Dillman, Brian G. (2013). Work in progress: Critical thinking and information literacy: Assessing student performance. Proceedings of the 120th ASEE conference. Washington D.C.: American Society for Engineering Education Retrieved from. http://www.asee.org/public/conferences/20/papers/6925/view.
  • Shao, Xiaorong; & Purpur, Geraldine. (2016). Effects of Information Literacy Skills on Student Writing and Course Performance, The Journal of Academic Librarianship, http://dx.doi.org/10.1016/j.acalib.2016.08.006
  • Kurbanoglu, Serap., Akkoyunlu, Buket., & Umay, Aysun. (2006). Developing the information literacy self-efficacy scale. Journal of Documentation. 62(6), 730 – 743.
  • Anastasi, Anne., Urbina, Susana. (2007). Psychological testing. Prentice Hall, US.
  • Filipovic, Zlatan (2011). "Introduction to Emmanuel Levinas: ‘After you, sir!’", Moderna sprak:1
  • Frimer, J.A., & Walker, L. J. (2009). Reconciling the self and morality: An empirical model of moral centrality development. Developmental Psychology,45,1669-1681.
  • Hardy, Sam A., & Carlo, Gustavo. (2011). Moral Identity. In S. J. Schwartz, K. Luycks& V.L. Vignoles (Eds.), Handbook of Identity Theory and research (495-514). USA: Springer.
  • Levinas, Emmanuel (1974). Otherwise Than Being, or, Beyond Essence. Translated by AlphonosLingis, Duquesne University Press.
  • Moshman, David. (2005). Adolescent Psychological Development. New Jersey: Lawrance Erlbaum Associates.
  • Waterman, Alan S. (2011). Eudaimonic Identity Theory: Identity as Self- Discovery.In S. J. Schwartz, K. Luycks& V.L. Vignoles (Eds.), Handbook of Identity Theory and research (357-379). USA: Springer.
  • Hauer, Julie. Quill, Timothy (2011). Educational Needs Assessment, Development of Learning Objectives, and Choosing a Teaching Approach. Journal of Palliative Medicine 14(4):503-8
  • Breivik, Patricia Senn. (2003). Sociological and psychological aspects of information literacy in higher education. Library & Information Science Research, 25(1):117-119
  • Kultawanich, Kulachai., Koraneekij, Prakob., & Na-Songkhla, Jaitip. (2015). A Proposed Model of Connectivism Learning Using Cloud based Virtual Classroom to Enhance Information Literacy and Information Literacy Self-efficacy for Undergraduate Students. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 19, 87 – 92.
  • Zenita, Raisya., Sari, Ria Nelly., Anugerah, Rita., & Said, Jamaliah. (2015). The Effect of Information Literacy on Managerial Performance: The Mediating Role of Strategic Management Accounting and the Moderating Role of Self Efficacy. Procedia Economics and Finance 31, 199 – 205.
  • Forster, Marc. (2015). Six ways of experiencing information literacy in nursing: The findings of a phenomenographic study. Nurse Education Today , 35, 195–200.
  • Smith, Jorden K. (2013). Secondary teachers and information lateracy (IL): Teacher understanding and perceptions of IL in the classroom. Library & Information Science Research, 35(3), 216-222.
  • Pinto, Maria., Fernandez-Pascual, R., Valdeiglesias, Susana Puertas, S. (2016). Undergraduates' information literacy competency: A pilot study of assessment tools based on a latent trait model. Library & Information Science Research, 38, 180–189.
  • Gross, Melissa., & Latham, Don. (2012). What's skill got to do with it? Information literacy skills and self-views of ability among first-year college students. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 63, 574–583
مطالعات برنامه ریزی آموزشی
دوره 8، شماره 16
بهمن 1398
صفحه 229-245

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 22 آبان 1397
  • تاریخ بازنگری: 13 مرداد 1398
  • تاریخ پذیرش: 16 آذر 1398

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار