شناسایی فرصت و چالش‌های برنامه‌ریزی دانشگاهی و ارائه الگوی سیستمی به منظور برنامه‌ریزی آموزش عالی: براساس نظریه داده‌بنیاد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم اجتماعی، دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

2 دانشیار گروه علوم اجتماعی، دانشگاه شهیدچمران اهواز، اهواز، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تحلیل چالش­های نوظهور آموزش عالی و کنشگری  اعضاء هیأت علمی در برنامه ریزی آموزشی و ارائه مدلی مفهومی براساس درک، تفسیر و معناسازی اعضاء هیأت علمی جهت توسعه آموزش عالی کشور انجام شده است. برای رسیدن به هدف مذکور از روش نظریۀ داده­بنیاد استفاده شده است. اطلاعات از اعضاء هیأت علمی دانشگاه تهران و خوزستان جمع آوری شدند. در مجموع 23 نفر با روش نمونه گیری هدفمند با لحاظ قاعده اشباع و حداکثر تنوع انتخاب مورد مصاحبه قرار گرفتند. تحلیل داده­ها با استفاده از رویه­های نظام­مند کوربین و اشتراوس انجام شد که شامل کدگذاری مفاهیم و شکل دادن به نظریه است. در مرحلۀ کدگذاری باز 315 مفهوم به دست آمد که در قالب 16 مقوله اصلی، حول یک مقوله­ی هسته به نام (چالش­های پیش­روی برنامه­ریزی دانشگاهی و کیفیت ادراک شده) شکل گرفته­اند. با توجه به سطح‌بندی انجام شده پیشایندها (توسعه فرهنگ کیفیت)، فرآیندها (توانمندسازها) و برآیندها (مسئله بهبود کیفیت) الگوی نهایی ارزشیابی کیفیت برنامه­ریزی دانشگاهی طراحی شد. براساس این الگو بازتعریف جایگاه دانشجویان و استادان در مجموعه گفتمان آموزش عالی زیربنایی‌ترین عنصر در پیاده‌سازی کیفیت برنامه­ریزی دانشگاهی است. این شاخص بر خوداثربخشی و تفکرعلی کنشگران دانشگاهی تأثیر می‌گذارد. در نهایت نیز جامعه­پذیری دانشگاهی، تسهیم دانش و کارآمدی برنامه­ریری درسی مبتنی بر نیاز را فراهم می‌آورد. جهت عملیاتی نمودن این امر بازنگری در قوانین اجرایی و توجه به عقلانیت و گفت وگوی ذینفعان ضروری می­باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Identifying the Opportunities and Challenges of Academic Planning and Providing a System Model for Higher Education Planning: Based On Data Theory

نویسندگان [English]

  • marziyeh shahryari 1
  • karim rezadoost 2
1 Assistant Professor, Department of Social Sciences, Faculty of Economics and Social Sciences, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran
2 Associate Professor Department of sociology Economy and Social Sciences Faculty, Shahid Chamran University of Ahvaz of Ahvaz, Ahvaz, Iran
چکیده [English]

.The aim of this study was to analyze the emerging challenges of higher education and the activism of faculty members in educational planning and to present a conceptual model based on the understanding, interpretation and meaning of faculty members for the development of higher education in the country. To achieve this goal, the data theory theory method has been used. Information was collected from faculty members of the University of Tehran and Khuzestan. A total of 23 people were interviewed by purposive sampling method in terms of saturation rule and maximum selection variety. Data analysis was performed using the systematic procedures of Corbin and Strauss, which include coding concepts and shaping theory. In the open coding phase, 315 concepts were obtained, which in the form of 16 main categories, formed around a core category called (Challenges to the advancement of academic planning and perceived quality). According to the leveling of antecedents (development of quality culture), processes (enablers) and outcomes (quality improvement issue), the final model of quality evaluation of academic planning was designed. According to this model, redefining the position of students and professors in the higher education discourse is the most basic element in implementing the quality of university planning. This index affects the self-efficacy and causal thinking of academic actors. Finally, it provides academic sociability, knowledge sharing, and the need for need-based curriculum. In order to make this work, it is necessary to review the executive laws and pay attention to the rationality and dialogue of the stakeholders

کلیدواژه‌ها [English]

  • Teacher Activism
  • Needs Assessment
  • Academic Planning

مراجع

  • پری­پور، اعظم، سرمدی، محمدرضا، ناطقی، فائزه، محمدی نائینی، مژگان. (1399). ارائه الگوی ارزشیابی کیفیت آموزش ترکیبی در آموزش عالی مبتنی بر رویکرد ارزشیابی سیپ، پژوهش در نظام های آموزشی، دوره 14، شماره 51، ص 22-7.
  • کرمخانی، زینب، صالحی عمران، ابراهیم، هاشمی، سهیلا، مهرعلی زاده، یدا.. (1397). واکاوی موانع رویکرد مشاوره حرفه­ایی در دانشگاه­های ایران با تاکید بر برنامه­ریزی آموزشی،مطالعات برنامه­ریزی آموزشی، دوره 7، شماره 14، ص 47-28.
  • سیدکلان، سیدمحمد، زاهد بابلان، عادل، معینی کیا، مهدی، رضایی شریف، علی. (1397). فرهنگ کیفیت در دانشگاه فرهنگیان، راهبرد فرهنگ، شماره 44، ص 170-147.
  • سلیمی، جمال، قاسمی، مجید، عبدی، آرش. (1398). چالش‌های نوظهور آموزش عالی ایران و ارائه الگوی مفهومی، مدیریت و برنامه ریزی در نظام های آموزشی، دوره 12، شماره 2، ص 156-127.
  • سهرابی، امید، زینلی پور، حسین، همتی، علیرضا، سماوی، عبدالوهاب. (1400). ارائۀ الگوی پیشنهادی ارتباط عدم قطعیت‌ها در حوزه‌های مرتبط با برنامه درسی آموزش عالی. پژوهش در برنامه ریزی درسی، دوره 18، شماره 68، ص 102-86.
  • ستاری، علی، یزدانی، فاطمه، فرازی، عباس. (1395). بررسی نظریه کنش ارتباطی هابرماس و دلالت های آن در آموزش عالی در ایران، علوم تربیتی، دوره 24، شماره 1، ص 121-50.
  • شریعتمداری، علی. (1386). چند مبحث اساسی در برنامه­ریزی درسی، تهران انتشارات سمت، چاپ دهم.
  • فراستخواه، مقصود. (1393). کنشگری اعضاء هیأت علمی در برنامه­ریزی آموزشی عالی و برنامه ریزی دانشگاهی، پژوهش و برنامه­ریزی در آموزش عالی، شماره 4، دوره 2، ص 53-29.
  • فاضلی، نعمت الله. (1392). آسیب شناسی نظام آموزش عالی در ایران، مرکز پژوهش های ایرانی و اسلامی، کد خبر 8366، ورود محقق 14/4/1400، ساعت 31: 12، org.ir.
  • محسن پورکبریا، حسین، فتحی وارجاگاه، کورش، عارفی، محبوبه، خراسانی، اباصلت. (1396). تبیین پیامدهای ارتقای فرهنگ برنامه ریزی درسی در دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی ایران، پژوهش در برنامه ریزی درسی، سال چهاردهم، دوره دوم، شماره 28، ص 66-52.
  • مصطفی پور، زهرا، رحیمیان، حمید، عباس پور، عباس، غیاثی، سعید، خورسندی طاسکوه، علی. (1399). برنامه­ریزی فرایند آموزش گامی به سوی یکسان­سازی کیفیت دانشگاه­ها،مطالعات برنامه­ریزی ­آموزشی، دوره 9، شماره 17، ص 173-149.
  • موسوی، هادی، حسنی، سید حمیدرضا. (1399). از فلسفه کنش تا فلسفه دانشگاه؛ درآمدی بر برنامه‌ریزی آموزشی بومی،فصلنامه علمی تربیت اسلامی، دوره 15، شماره 34، ص 112-97.

 

 

  • Abudu, A. M. (2015). Basic School, Teachers’ perceptions about curriculum design in
    Int. J. Educ. Stud, 02 (02), 59-69.
  • Cohen, D. K., Spillane, J. P., & Peurach, D. J. (2018). The dilemmas of educational
    Educational Researcher, 47(3), 204-212.
  • Giroux, H. A. (2019). Beyond the limits of radical educational reform: toward a
    critical theory of education. Journal of Curriculum Theorizing, 2(1), 23-45
  • Prieto, Y., Ayala, M., & Pacheco, D. (2020). La planificación académica, herramienta valiosa para la calidad Del proceso de enseñanza y aprendizaje en la Unidad Educativa Bilingüe Torremar (UEBT). 593 Digital Publisher CEIT, 5(5-2), 29-35. https://doi.org/10.33386/593dp.2020.5-2.226
  • McFall, K. (2008). Technology and Diversity in Higher Education: New Challenges (review). The Review of Higher Education, 31(2), 250-251.
  • McCord, A. (2003). Institutional repositories: Enhancing teaching, learning, and research. Edu cause Evolving Technologies Committee.
  • Ekhlasi, A., Rastegar, Y. (2009). The sociological study of habits in conflict with the institutional requirements of science in humanities research, Cultural Strategy, 48. [In Persian]
  • Bourdieu, p. (2018). Academic Man, translated by Hassan Chavoshian, Parseh Publishing [In Persian]
  • Paripour, A, Sarmadi, M., R, Nateghi, F, Mohammadi Naeini, M. (2020). Presenting a Quality Evaluation Model for Combined Education in Higher Education Based on the CIP Evaluation Approach, Journal of Research in Educational Systems, Volume 14, Number 51, pp. 22-7[In Persian]
  • Syed klan, S. M, Zahed Balan, A., Moeini KIA, M., Rezaei Sharif, A. (2009). Culture of quality in Farhangian University Presenting a model based on data theory of the foundation, Culture Strategy, 44,147-170 [In Persian]
  • Salimi, J., Ghasemi, M., Abdi, A. (2010). Emerging challenges of Iranian higher education and presenting a conceptual model; a grounded study of theory, management, and planning in educational systems, 12(2), 156-127 [In Persian]
  • Sattari, A., Yazdani, F., Farazi, A. (2017). A Survey on Habermas Theory of Communicative Action and its needs in Higher Education and University. Journal of Educational Sciences, 24(1), 121-150. DOI: 10.22055/edu.2017.17233.1749 [In Persian]
  • Shariatmadari, A. (2007). Some Basic Topics in Curriculum Planning, Tehran Samat Publications, 10th Edition [In Persian]
  • Faraskhah, M. (2014). The activism of faculty members in higher education planning and university planning, Quarterly Journal of Research and Planning in Higher Education, 4(2), 53-29 [In Persian]
  • Mostafa Pour, Z, Rahimian, H, Abbaspour, A, Ghiasi, S, Khorsandi Taskooh, A. (2020). Educational Process Planning a Step towards University Quality Unification, Educational Planning Studies, 9(17), 173-148 [In Persian]
  • Mousavi, H., Hassani, S. (2020). From Philosophy of Action to the Philosophy of University: An Introduction to Indigenous Educational Planning. Journal of Islamic Education, 15(34), 97-112. DOI: 10.30471/edu.2019.4863.1942 [In Persian]
  • Karamkhani, Z, Salehi Omran, E, Hashemi, S, Mehr Alizadeh, Y. (2018). Analysis of Barriers to Vocational Counseling Approach in Iranian Universities with Emphasis on Educational Planning, Educational Planning Studies, 7(14), 47-28 [In Persian]
مطالعات برنامه ریزی آموزشی
دوره 10، شماره 20
اسفند 1400
صفحه 1-23

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 02 مرداد 1400
  • تاریخ بازنگری: 02 مهر 1400
  • تاریخ پذیرش: 14 فروردین 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار